O BARÓN RAMPANTE

Autor: Calvino, Italo

Data e lugar de nacemento: Naceu o 15 de outubro de 1923 en Santiago das Veigas, Cuba. Faleceu o 19 de setembro de 1985 en Siena, Italia .

Vida de Italo Calvino: Escritor italiano. Fillo dun enxeñeiro agrónomo, trasladouse de San Remo, onde transcorreu a maior parte da súa infancia, a Turín, para seguir os mesmos estudos que o seu pai, pero enseguida abandonounos por mor da guerra, durante a cal loitou como partisano contra o fascismo. En 1944 afiliouse ao Partido Comunista Italiano.

Tres anos máis tarde publicaba, grazas á axuda de Cesar Pavese, a súa primeira novela, Os carreiros dos niños de araña, na que relataba a súa experiencia na resistencia. á conclusión da guerra, seguiu estudos literarios na Universidade de Turín, na que se licenciou cunha tese sobre Joseph Conrad, e empezou a traballar para a editorial Einaudi, coa que colaboraría toda a súa vida.

Tras publicar algunhas antoloxías de relatos, de tipo fabulístico, coas cales se afastaba da escritura realista dos seus inicios, escribiu a triloxía Os nosos antepasados, integrada polo O vizconde demediado, O barón rampante e O cabaleiro inexistente, narración fantástica e poética, infestada de elementos marabillosos, na que expuña o papel do escritor comprometido politicamente. Por esa época, a súa relación co PCI estaba xa moi degradada, ata que, en 1957, acabou por desvincularse del por completo.

O baron rampante

Breve resumen: Cosimo Piovasco desde que é un neno de doce anos e decide, por non acatar unha orde paternal (comer caracois para a cea), subir ás árbores e non baixar xamais. E en efecto, cumpre a súa promesa o 15 de xuño de 1767,se sentou por vez derradeira onda a súa familia.

Desde aquelas primeiras noites frías até o día da súa morte, o seu orgullo fíxoo adoptar unha forma de vida, que polo demais, non lle impediu interactuar e socializar con cazadores, con ladróns, con aristócratas e cos revolucionarios máis representativos do Século XVIII (ao momento dun encontro con Napoleón Bonaparte e de cartearse con Diderot).

Herdeiro da baronía de Roldou, Cosimo aprende a vivir, desde as árbores e sen pisar a terra xamais, todos os aspectos importantes do home renacentista: a literatura, a filosofía, o amor, a revolución...

Todas as súas fazañas son narradas polo seu irmán menor, quen sempre o admirou desde a terra e quen se encargou de que nunca lle faltase nada: abrigo, comida, libros, un fusil para cazar. Naquel tempo ao parecer un podía subirse a unha árbore e ir de rama en rama desde as terras de Ombrosa ata rexións remotas, a outros países e de costa a costa, antes de que a ambición dos que non son amigos nin de si mesmos acabou por tallar todos os bosques de Europa.

Opinión:Unha atmosfera estraña pero, ao mesmo tempo, fascinante invadirá ao lector que, ao transcorrer nas fermosas páxinas desta novela, preguntarase, consciente ou inconscientemente, que forza é a que leva a este neno, que se vai convertendo en adulto ata chegar á ancianidad, a manter unha promesa que parecía inocua e infantil. A pregunta que me facía eu era:

¿Por que un pícaro da súa idade, decide manterse na incomodidad dos arboles e non volve poñer un só pé sobre a terra?

EXPOSICIÓN SOBRE O NEORREALISMO EN FERROL

O pasado mércores 19, os alumnos de Historia, fumos ver unha exposición neorrealista. Trátase da mostra “Neorrealismo. La Nueva imagen en Italia 1932-1960” que organiza a fundación Caixa Galicia, esta exposición fainos ver, mediante máis de 200 fotografías, o longo e difícil período polo que pasou a poboación italiana.



A exposición comeza con fotografías de principios dos anos 30, cando Mussolini comeza a súa campaña política usando precisamente a fotografía como medio de amosarlle ás masas esa nova Italia que pretendía conseguir coa súa política dictatorial. En contraposición a esta "publicidade" enganosa xorden un grupo de fotógrafos que tentan captar a realidade diversa que se lles presenta ante os seus ollos, coma a desigualdade, a fame, a pobreza...en conclusión, as pegadas da posguerra.

Aparte desta exposición tamén se poden visionar películas que reflicten esa realidade, con exemplos realizados polos grandes representantes do Neorrealismo.
Para ver a información completa ide a este enlace:

http://www.fundacioncaixagalicia.org/portal/site/Fundacion/menuitem.7cbf48d1cc34eec4523d2307805101ca/?vgnextoid=f41d930532c8c110VgnVCM1000000b1510acRCRD&vgnextfmt=extra

Contaremos como foi a nosa visita. Comezamos por unhas fotografías nas que se pretendía resaltar a gloriosa situación que experimentaba Italia baixo o réxime autoritario Mussolini, porque se dera conta os fotógrafos de que podían dar unha imaxe de prosperidade e progreso económico mediante unhas "manipuladas" fotografías, como podían ser: traballadores contentos ou con cara de orgullo, a inauguración de obras públicas, masas alabando a figura do ditador italiano, etc. Pero despois, dase o paso á realidade máis dura que nace en contraposición a estas enganosas imaxes, onde se representa a vida cotiá e a miseria producida pola guerra e as súas desfeitas, vendo reflexadas cidades derrubadas, nenos en deplorables situacións, mulleres chorando, etc. Hai que facer unha aclaración, todas estas fotografías non viron a luz ata pasado o réxime de Mussolini, así que situandonos historicamente estaríamos rondando o principio dos 50 máis ou menos, cando foi o verdadeiro auxe deste movemento. Os fotógrafos deixaron as cidades como escenario trasladándose aos pequenos pobos italianos para desmitificar a imaxe dunha Italia sempre próspera, relatar a probreza e as penurias da guerra, fotos tan curiosas como un porco que habita no mesmo cuarto que as persoas(usábano para darse calor), unha muller levando lousas na súa cabeza para reconstruír o seu pobo, e facemos mención especial a unha que nos gustou especialmente, unha muller embarazada amasando un bolo de pan, que representaba unha visión de esperanza entre todo o desastre que se apreciaba.
Como todo o que sube e baixa, o neorrealismo comezou a quedar obsoleto, chegados a este punto, os fotógrafos cuestionábanse que facer, se seguir reflexando a realidade ou ben tirar por outros camiños, finalmente, moitos destes fotógrafos decidirom seguir por un camiño máis estético, sen deixar o neorrealismo, pero xa con imaxes moito máis rebuscadas e forzadas para acadar os resultados que querían, incluso chegando á abstracción, polo que esta última parte da exposición eran fotografías con moito contraste no que se pensaba moi ben a contraposición de horizontalidade e verticalidade, o xogo de tonalidades, etc, etc.

O NEORREALISMO ITALIANO

O neorealismo italiano foi un movemento cinematográfico surxido na segunda posguerra mundial. E os seus principais representantes foron Roberto Rossellini, Luchino Visconti e Vittorio de Sica.
O movemento veu dado por un grupo de críticos cinematográficos que formaban a revista Cinema, e o que facían era criticar ás películas que destacaban nesa época. O que algúns críticos pensaban era que as películas debían inspirarse nos escritores realistas de principios de século, xa que as que dominaban eran dunha baixa calidade.
Os chamados neorrealistas víronse influenciados polo realismo poético francés. E, tamén, moitos directores neorrealistas maduraron traballando en películas caligrafistas.
Este movemento pasou a ser globalmente coñecido por primeira vez con Roma, città aperta,en 1945, que foi a primeira película importante realizada en Italia despois da guerra, na que se reflexaba claramente a loita pola existencia á que os italianos estaban sometidos cada día baixo a ocupación alemá de Roma. Os nenos xogan un papel importante na película, e a súa presenza ao final dela é indicativa do seu papel xeral no neorrealismo: como observadores da dificultade do mundo de hoxe e que deles depende o futuro.
As principais características son:
Tramas ambientadas nos sectores máis desfavorecidos.
Importante presenza de actores non profesionais entre os secundarios, e ás veces, incluso entre os protagonistas.
Reflexan a realidade económica e moral da Italia da posguerra.
Reflexión sobre os cambios nos sentimentos e nas condicións de vida.
As películas rodábanse no exterior, co fondo que deixou a guerra.
O seu obxectivo principal era plasmar a realidade da guerra. Un cine, cun claro contido social.


Aquí vos deixamos un vídeo con exemplos, neste caso de películas neorrealistas:

70 anivesario da Guerra dos Mundos

Este ano 2008 celébrase o 70 aniversario da Guerra dos Mundos.

O 30 de outubro de 1938, un mozo chamado Orson Welles (Wisconsin, EUA, 1915-1985) narrou unha ficticia invasión extraterrestre, baseada na idea plasmada no libro A guerra dos mundos de H.G. Wells, que aterrorizou os Estados Unidos de América esa mañá de outono.

Welles tiña previsto emitir a adaptación teatral do clásico de H. G. Wells, ‘A Guerra dos mundos’, mais fixo un importante troco: adaptou a obra escrita para que fose interpretada na radio como se dunha simulación dunha emisión dun informativo especial sobre unha invasión marciana, pensando que esa técnica tería moito máis éxito... e abofé que así foi.

Só ás 08.30h da mañá do 30 de outubro Orson Welles advertiu os que escoitaban a radio de que o que sería retransmitido durante esa seguinte hora só era ficción. A emisión comezou cunha serie de preocupantes “telexornais de urxencia” onde se alertaba de que no Observatorio Mount Jennings, en Chicago, informaran sobre varias explosións en Marte. Uns minutos máis tarde, chegaban “as primeiras infrmacións de que os marcianos estaban a aterrar nunha cidade que Welles asinalara ao chou co seu dedo, previamente, no mapa e que estaban a comezar ataques con gas. A emisión remataba co repórter a morrer como resultado dos gases marcianos.

A seguridade da voz de Welles fixo que moitos norteamericanos se botasen ás rúas e chamasen completamente asustados e desesperados a concellos e comisarías de policía demandando explicacións ou recomendacións sobre como se protexer do gas marciano, especialmente en Nova Iorque e Nova Iersei.

Con este experimento que causou histeria colectiva e que o catapultou á fama e ao cumio da súa carreira, Welles demostrou o poder dos medios de comunicación de masas nas sociedades de entreguerras, demostración que se pode facer extensible á actualidade.

El general en su laberinto

AUTOR: Gabriel García Márquez

Título: El general en su laberinto

Obra realista sobre a última etapa da vida do libertador Simón Bolívar en 1830.

No final dos días do xeneral móstrase a un home que chegou á conclusión de que loitara en vano, que o seu proxecto da Gran Colombia estaba destruído en mil pedaciños a causa dos intereses económicos dos novos terratenentes e comerciantes con ansias de continuar coa trata e comercio de escravos, xa que eles non eran quen de ver que precisaban a unión das repúblicas de Latino América para mostrar oposición ás grandes potencias.

Pensa que o seu proxecto da América Latina libre do poder español e de calqueira outra potencia foi traicionado por persoas que tiñan un gran peso no exército doutro tempo e que agora exercían actividades como o tráfico de escravos ou a exterminación de indíxenas.

O xeneral sufriu o intento de ser asasinado, asasinato planeado pola facción santanderista aliada con escravos e apoiado polos Estados Unidos.

Simón Bolívar non foi quen de soportar a disolución do seu proxecto e ademais estaba gravemente enfermo, todo isto acelerou a súa morte.

Despois de ser considerado ditador, de ser obrigado a abdicar ao mando do goberno, humillado publicamente, confiscados os seus bens, asasinados os seus seres queridos e perseguido para ser asasinado, Simón Bolívar decide comezar a súa última viaxe que remataría coa súa morte, aínda que antes de que esta chegara, pensa en ir a Europa por mor da súa enfermidade, e así poder curarse.

Viviu días de verdadeiro medo e persecución por parte da facción santanderista, pero encontrou refuxio nunha finca dos irmáns Miers, españois.

Ao longo da reflexión sobre a súa vida, pensou que foi un gran erro non ordear o fusilamento de Santander, xa que logo este considerou que fora unha postura branda por parte do xeneral e defendeu a rotura do seu proxecto.

Cando Simón Bolívar viu todo o que volvía dos tempos pasados: as condicións de vida de escravos e negros, por exemplo. Todo isto e a súa desilusión fixeron caer a forza das súas ideas e principios.

Foi considerado ditador, xa que a súa revolución foi malentendida e pensouse que botando aos españois, pretendía instaurar a monarquía en América Latina.

Segundo os santanderistas a guerra contra os españois non era necesaria, e foi producto do odio que gardaba Bolívar. E estos lle negaron recursos e axudas para que fracasara.

Nos seus últimos días, xa non quedaba nada do seu soño, do seu proxecto, e xa estaba en marcha a contrarevolución.

A verdade, é unha obra que merece a pena ler, xa que é moi realista, García Márquez conseguiu mostrar a historia tal é como foi. Ademais é sinxela e entretida de ler, e non precisa que coñezas previamente o acontecento do que falará no libro. Aínda así, optei por buscar información acerca de tal acontecemento para compaxinar os datos obtidos na busca máis o que lin neste libro. Deixarei fragmentos e citas que me gustaron e que están plasmadas no libro:

-"Moral e luces, e o que necesitamos"- Simón Bolívar

-" Lonxe quedaban os anos ilusorios en que todo o mundo caía rendido, e só el seguía bailando ata o mencer coa última parella no salón deserto"

- " Fágame o honor de conservalo como un recordo de quen tanto o ama"

- " O triste, señora, é que xa non me queda moito tempo para recordar"

Mai français (Maio 1968)

Avec le nom de mai français, se connaissent une série d'événements qu'ont eu lieu en France pendant le mois de mai de 1968 et qu'ont été définis de forme variée: crise, troublée, grève et révolution. Ce dernier terme, nonobstant, ne s'applique pas en sens strict puisque la situation politique il est resté simplement modifiée et ne transformée par complet.

À des principes de 1968 il a surgi une inquiétude entre les étudiants français, qui critiquaient l'incapacité de le système universitaire pour donner sortie au monde de travail à un nombre,de plus en plus élevé,de diplômés.
En même temps, divers groupes inspirés par les idéologies anarchistes, trotskista et maoísta, ont manifesté son opposition au capitalisme et a la société de consommation. Étudiants de l'Université de Nanterre, proche à Paris, sont allé particulièrement actifs et ont proclamé que la université devait se convertir au centre de la révolution contre le capitalisme. Son occupation du campus a provoqué la clôture de l'université à des fins d'avril, parce qui ont décidé se réunir en la Sorbonne. Au craindre des violents affrontements entre des groupes de droite et gauche, il s'a demandé l'intervention de la police, en violant ainsi l'autonomie de gouvernement de l'université et sa condition de lieu où il peut s'exposer avec avec totale liberté n'importe quelle expression. Une conséquence de tout cela, les syndicats d'étudiants et professeurs ont convoqué une grève générale. Après une semaine en celle qui les manifestations d'étudiants ont été durement réprimées par la police, les syndicats ouvriers ont convoqué une grève générale pour le 13 mai. Neuf mille personnes ont participé à elle. En mai de 1968 sont né des slogans comme "Interdire par interdire","Sous les pavés il est la plage","L'imagination au pouvoir" ou "Moi,je suis le chaos".

Les événements ont surpris au gouvernement. Charles de Gaulle et son premier ministre, Georges Pompidou,étaient hors le pays et sa réponse a été vacilante, en oscillant entre une position conciliatrice et la répression. En les derniers jours de mai, François Mitterrand (un politique français) a déclaré qu'il était préparé pour arriver au général De Gaulle. Le 30 mai, mille de personnes ont occupé les Champs-Élysées en soutien de De Gaulle, en manifestant qu'avaient déjà souffert suffisant chienlit (mot créé par De Gaulle, qu'il venait signifier "désordre"). Ce même jour, De Gaulle a proclamé son intention de demeurer au pouvoir et de dissoudre l'Assemblée nationale française. Les élections, célébrées en juin, sont allé un triomphe pour il. Ce même an ils s'ont signés les Accords de Grenelle et les syndicats ont négocié un accroissement du salaire moyen de 12%. Pourtant, De Gaulle était convaincu du besoin d'une réforme en la société française et il a défendu l'application du concept de participation (répartition des bénéfices). Il a proposé un référendum national sur la régionalisation et la réforme du Sénat, bien que au fond il était une approbation populaire à sa politique. Ses propositions ont été rejetées et le 28 avril 1969 a démissionné.

Le mouvement de mai de 1968 en France il est allé surtout une manifestation à l'encontre du régime "gaulliste". Il n'a pas constitué le refus à la politique comme telle, mais plutôt le refus à un style de bureaucratie de gouvernement.

Soyons réalistes, demandons l'impossible!
Sexamos realistas, pidamos o imposible!

MAIO DO 68

Todo iniciouse cando se produciron unha serie de folgas estudantís en numerosas universidades e institutos de París, seguidas de confrontacións coa universidade e a policía. O intento da administración de Charles de Gaulle(militar,político e escritor francés, presidente da república ata 1969) de afogar as folgas mediante unha maior carga policial só contribuíu a acender os ánimos dos estudantes, que protagonizaron batallas campais contra a policía no Barrio latino(zona próxima á Universidade da Soborna) e, posteriormente, unha folga xeral de estudantes e folgas diversas secundadas por dez millóns de traballadores en todo o territorio francés (dous terzos dos traballadores franceses). As protestas chegaron a tal punto que De Gaulle disolveu a Asemblea Nacional e celebráronse eleccións parlamentarias anticipadas o 23 de xuño de 1968.

A primeira reivindicación dos estudantes foi que se lles permitise acceder aos dormitorios das mulleres nas universidades, acceso que non estaba permitido polas normas sociais da época. Ao principio o movemento xurdiu como resposta estudantil á represión policial, pero en pouco tempo os traballadores iniciaron fortes folgas que paralizaron o país.

O goberno atopábase, nese punto, ao bordo do colapso, pero a situación revolucionaria se evaporou tan rápido como xurdira. Os traballadores, logo de conseguir importantes melloras salariais, volveron ao traballo. Cando se celebraron as eleccións, o partido gaullista emerxeu máis forte que antes.

A partir deste momento a situación empezou a normalizarse. O 12 de xuño prohibíronse todas as manifestacións e os grupos de extrema esquerda foron disoltos por decreto. O 16 de xuño, os estudantes volveron ás aulas da Soborna. O 23 de xuño celebráronse as eleccións, e o resultado foi unha clara derrota da esquerda e o triunfo dos gaullistas e os seus aliados e así finalizou o maio do 68 francés.

O movemento de maio do 68 transformou á sociedade francesa, cambiaron aspectos do comportamento, introducíronse novos valores, recoñeceu os dereitos da muller, liberación dos costumes, democratización das relacións sociais e xeracionais e a diminución do autoritarismo no ensino.

Todorov, Galardoado co Premio Príncipe de Asturias

Tzvetan Todorov, é un lingüista, filósofo, historiador, crítico de nacionalidade francesa, nado en Sofia, (Bulgaria) o 1 de marzo do 1939.

Home que viviu tamén en Estados Unidos. Educouse na Bulgaria comunista. Defínese como un "home desplazado".Partiu do seu país de orixe e ten unha nova vision do seu país de chegada, desde esta perspectiva, fala nos seus libros. A súa obsesión é superar obstáculos, xa tratándose de linguas, culturas o disciplinas. Busca resposta á pregunta ¿Como vivir?, e intenta respostala, nos puntos de encontro, os matices e as "zonas grises".

Reside en Francia desde 1963 é profesor e director do Centro de Investigacions sobre as Artes e a Linguaxe, no Centro Nacional de Investigacións Científicas (CNRS). , en Paris.
Despois dun primer traballo de crítica literaria dedicado á poética dos formalistas rusos, o seu interés estendeuse á filosofia da linguaxe, disciplina que concibiu como parte da ciencia do signo xeral.

Na súa traxectoria profesional Todorov (crítico literario, filósofo, historiador, semiólogo) foi galardoado con varios premios. Un deles sería o Premio Europeo de ensaio Charles Vellón en 1998. Pero máis importante é o Premio Príncipe de Asturias. Os premios Príncipe de Asturias están destinados, según os Estatutos da Fundación, a galardoar "a labor científica, técnica, cultural, social e humana realizada por persoas, equipos de traballo ou institucións no ámbito internacional".
O premio co que foi galardoado foi o das ciencias sociais en primeiro lugar polas razóns que esgrimen algúns membros do xurado:
-Exiliado desde que tiña vintaecatro anos, en 1963, e que enseguida adquire a nacionalidade francesa.
-Foi capaz de ir abandoando o estructuralismo ríxido e de ir poñéndose ao dia sobre os problemas actuais para abordalos con moita intelixencia.
-É o representando idóneo para reflexionar sobre que é Europa e cara onde debe camiñar.
É un gran humanista europeo. Pero quizabes non considerou algunhas razons máis pretas ao seu facer científico. O que distingue a Todorov é en concreto unha liña de pensamento constante na que defende a trascendencia persoal dos textos literarios.

Ferrol cumpre 150 anos

Ferrol cumpre 150 anos

O 13 de outubro de 1858, a daquela raíña de España, Isabel II, promulgaba o decreto polo que Ferrol adquiría a condición de cidade. Nestes anos foron moitos os cambios da cidade e son tamén moitos os retos que se presentan. O pasado xa está escrito, pero agora, a cidade anda en busca de novos retos, como converter algúns dos seus elementos arquitectónicos en patrimonio da Humanidade.

O Concello programou unha serie de actos que se estenderán ata o 17 de decembro, entre os que haberá mostras fotográficas, ciclos de cine e conferencias.

A inauguración da exposición Fotografía decimonónica en Ferrol foi presenciada pola raíña Sofía

Ferrol desempeñou, e desempeña un papel importante na historia de España. En Ferrol sucedéronse numerosas batallas navais e incluso algún desembarco promovido polos exércitos ingleses que ansiaban capturar “o mellor porto natural da costa atlántica de Europa” e un enclave estratéxico sen igual en España.

A referencia mais antiga que se coñece de Ferrol, data do século I, na que o historiador romano Pomponio Mela, ao describir o Magnus Portus Artabrorum, desígnaa co nome de Adobrica, sen embargo hai quen afirma que a fundaron os normandos cara o século X, e será no século XI cando apareza por primeira vez o nome de Sancto Iuliano de Ferrol nun documento histórico.

O castelo de San Filipe foi un punto estratéxico moi importante na cidade de Ferrol no pasado. Foi construído na mesma boca da ría en 1577 para defender o porto de Ferrol, desde o que partía unha cadea que en caso de invasión levantábase para impedir o paso dos navíos atacantes. En 1588 houbo un temporal e parte das naves que formaban a gran armada

Un pouco de historia

O territorio deste concello foi bastante poboado na etapa anterior á romanización na que historicamente poden recoñecerse algúns asentamentos castrexos en Ferrol vello.

O topónimo Ferrol vincúlase á súa orixe antropolóxica Ferreolus.

Na Idade Media a cidade ou vila de Ferrol gozou dalgúns foros e privilexios ata que comezou a pertencer xurisdicionalmente á Casa de Andrade.

Durante o ataque de Drake á cidade da Coruña en 1589, Ferrol serviu como porto de abrigo e reparación á flota marítima.

O Ferrol desempeñou, e desempeña, un papel importante na historia de Galicia e España e nas que foron as súas posesións de Ultramar, papel que lle concedeu a súa posición de ser o porto militar máis importante da península durante séculos. No Ferrol sucedéronse numerosas batallas navais e ata algún desembarco promovido polos exércitos ingleses que ansiaban capturar "o mellor porto natural da costa atlántica de Europa" (así o cualificaron os almirantes británicos) e un enclave estratéxico sen igual en España.

A referencia máis antiga que se coñece do Ferrol data do século I, no que o historiador romano Pomponio Mela, ao describir o Magnus Portus Artabrorum, desígnaa co nome de Ardobriga. Con todo, hai quen afirma que a fundaron os normandos cara o século X. Será no século XI, cando apareza por primeira vez o nome de Sancto Iuliano de Ferrol nun documento histórico.

O castelo de San Felipe foi construído na mesma boca da ría en 1577 para defender o estratéxico porto do Ferrol dende o que partía unha cadea que en caso de incursión naval era levantada impedindo o paso dos navíos hostís. En 1588, debido a un temporal, parte das naves que formaban a Grande Armada de Filipe II buscou refuxio na ría do Ferrol. En 1594 a armada inglesa intentou apoderarse de Ferrol. En 1726 Filipe V ordenou a instalación dos grandes Estaleiros do Norte de España na ría do Ferrol, nos lugares da Graña e o Ferrol. En 1749 Fernando VI dispuxo a instalación dos estaleiros en Esteiro e que fose o Ferrol a capital do Departamento Marítimo. O 25 de agosto de 1800 tivo lugar un intento de apoderarse do Ferrol e destruír os estaleiros por parte dunha armada inglesa con máis de cen barcos e 15.000 homes, mandados polo almirante Warren. Trala derrota inglesa, Napoleón celebrouno coa frase: "polos valentes ferroláns". En 1809 produciuse a ocupación francesa pero esta só durou un mes.

A alianza con Gran Bretaña durante a Guerra da Independencia precipitou o fracaso da economía da cidade e, durante o reinado de Fernando VII, o Ferrol chegou a converterse nunha cidade en declive, perdendo o seu título de capital. Con todo, floreceron novas actividades, durante a administración do Marqués de Molina, Ministro de Asuntos Navais a mediados do século XIX.

En Ferrol produciuse a botadura do primeiro barco a vapor de España en 1858, en 1881 do primeiro barco con casco de ferro e en 1912 a do primeiro acoirazado (España), asistido polo rei Afonso XIII.

O estourido da Guerra Civil (1936-1939) significou que os estaleiros, talleres, fundiciones e dársenas do Ferrol fosen tomados baixo o control do Estado e completamente nacionalizados en 1945 baixo o nome de Bazán, máis tarde renombrado como IZAR e dende xaneiro de 2005 como Navantia.

Durante a ditadura franquista, o ditador, que nacera nesta cidade, a renomeou en 1938 como El Ferrol del Caudillo, nome que conservou ata 1982, cando o concello democrático cambiouno polo actual, Ferrol.

O remate da ditadura e a chegada da democracia en 1978 non axudou a mellorar a súa situación económica. Dende 1982 ata comezos da década de 1990 a cidade enfrontouse a numerosos problemas debido ao declinar do sector naval. O principio do novo milenio con todo, foi en xeral un tempo de expansión económica e prosperidade. Construíronse recentemente unha autovía e un porto exterior; facendo as comunicacións por terra e mar moito máis doadas e rápidas.

Patrimonio artístico

Aínda que Ferrol non conta con grandes monumentos ten unha diversidade arquitectónica de grande interese. Salientar a arquitectura militar, sendo as representacións máis importantes o Arsenal Militar, e o Castelo de San Felipe, nos que se está a confeccionar a documentación previa, para ser candidatos a Patrimonio da Humanidade da Unesco. Relevantes tamén son varios edificios residenciais asociados á mariña repartidos por toda a cidade e algúns de carácter estritamente militar no Porto. Ferrol conta cun dos trazados urbanísticos máis harmónicos de toda Galiza, o Barrio da Magdalena, deseñado en tempos de Carlos III, foi toda unha novidade no seu tempo e segue a destacar hoxe non só pola súa forma senón polas construcións modernistas que alí se fixeron, coma por exemplo O Teatro Jofre, o Casino Ferrolán ou o Hotel Suizo. No ámbito relixioso a cidade conta coa concatedral de San Xiao e igrexas coma a de Dolores, Angustias e Socorro.

Momentos estelares na recente historia dos EEUU

O 1 de decembro de 1955 Rosa Parks, un muller afroamericana, negouse a cederlle o seu asiento nun autobús a un branco na cidade de Montgomery. A súa detención a mans da policía polo incumplimento das leis de segregación, que establecían a separación das dúas comunidades nos lugares públicos, motivou un boicot á compañía de transportes por parte da poboación negra que durou meses.

Aquí tamen iniciou a súa loita polos dereitos civís o pastor baptista e líder na loita polos dereitos civís Martin Luther King. En 1956 o Tribunal Supremo declaraba ilegal a segregación racial no transporte público, e en 1963 M.L. King pronunciaba o seu famoso discurso en Washington ante una multitude de 20 000 persoas, reclamando o fin da discriminación racial e a igualdade de dereitos. A chegada á presidencia do demócrata John Fitgzerald Kennedy en 1961 supuxo para moitos unha posibilidade real de acabar coa segregación. En 1964 era aprobada a Lei de Dereitos Civís, que acababa coa discriminación racial. Pero Kennedy non estivo alí para velo, en novembro de 1963 era vítima dun atentado na cidade de Dallas. Cinco anos despóis, o 4 de abril de 1968, caía tamén polas balas dun pistoleiro na cidade de Memphis Martin Luther King.

Un ano despóis, en outubro de 1969, durante as Olimpíadas de México, dous atletas afroamericanos, Tommie Smith e John Carlos, vencedores na proba dos 200 metros, en sinal de protesta pola morte de M.L. King, suben ao podio coas mans enfundadas en guantes de coiro, "símbolo da solidaridade do pobo negro", os puños en alto e as cabezas agochadas, ao tempo que sonaba o himno nacional do seu país. O xesto, retransmitido a todas as televisións do mundo, supúxolles a expulsión do equipo olímpico e o final das súas carreiras deportivas.

5 de novembro de 2008, o senador demócrata Barak Hussein Obama, fillo dun emigrante keniata, que durante anos traballou como avogado nos barrios obreiros de Chicago, admirador de M.L. King, álzase coa presidencia dos Estados Unidos nunha campaña vibrante e esperanzadora tralo cuestionado mandato do republicano George Bush.

Soño que un día, nos vermellos outeiros de Xeorxia, os fillos dos antigos escravos e os fillos dos antigos donos de escravos, póidanse sentar xuntos á mesa da irmandade. Soño que un día, ata o estado de Misisipí, un estado que se sufoca coa calor da inxustiza e da opresión, converterase nun oasis de liberdade e xustiza.

Martin Luther King

319 anos de tradición parlamentaria

O Palacio de Westminster é un edificio que acolle ao poder lexislativo do Estado británico, exercido polo Parlamento, que se divide, á súa vez, en dúas cámaras: a Cámara dos Comúns ou Cámara Baixa, e a Cámara dos Lordes ou Cámara Alta. O Palacio de Westminster atópase na capital británica, á beira do rio Támesis, e no districto da Cidade de Westminster. Ten un tamaño de 4,8 quilómetros cadrados entre edificios, torres e xardíns.

O lugar onde se atopa o palacio era xa un lugar estratéxico para os romanos por estar situado xusto na marxe do río e hai documentos que proban que o lugar no que se situa estivo ocupado por edificios desde tempos dos saxóns. Mais o primeiro edificio orixinal foi construído polo penúltimo monarca saxón, Eduardo o Confesor, case ao tempo que a Abadía de Westminster era tamén construída (de 1045 a 1050). Ergueuse como residencia real e foi o lugar preferido polos reis para residir durante toda a Idade Media, até 1529, cando un incendio destruiuno en parte.

Entón Henrique VIII trasladou a residencia real para o Palacio de Whitehall e Westminster comezou a ser empregado como sé do Parlamento, que antes se reunía, normalmente, na Abadía de Westminster.

Mais a data clave foi o 16 de outubro de 1834, cando unha estufa provocou un famoso e lembrado incendio, mesmo recollido polo pintor J.M.W Turner, destruíndoo case totalmente. A raíña Victoria, por resolución do Parlamento, ordenou a sua reconstrucción aos arquitectos Charles Barry e Augustus Pugin seguindo un estilo gótico, o que deu orixe ao complexo actual. Aínda así, a Cámara dos Comúns foi destruída por bombas alemanas na 2ª Guerra Mundial e os traballos de reforma nela non remataron até 1950.

O edificio actual é un palacio de catro andares con máis de 1.100 habitacións, 103 escaleiras e 5 km de pasillos. Sendo o primeiro andar o máis importante xa que alí se atopan as cámaras, as bibliotecas e outras estancias de importancia, os lugares máis senlleiros son a Torre do Reloxo, popularmente mal-coñecida como Big Ben, de 96m de altura; o Salón Westminster, con máis de 900 anos de antiguidade; e as Cámaras Lexislativas: a dos Comúns e a dos Lordes, que constitúen o Parlamento.

Precisamente o Reino Unido é un país de profunda tradición parlamentaria, de feito o Parlamento Británico é chamado “A nai de todos os parlamentos” e sua soberanía remóntase á do Parlamento de Inglaterra. Os poderes foron acadados en 1689 coa sinatura da Bill of Rights por Guillerme III e desde aquela este permaneceu independente.

Esta composto pola Cámara dos Comúns e pola Cámara dos Lordes. Os comúns son electos democráticamente e os Lordes son membros da nobreza e da Igrexa de Inglaterra. Na actualidade a cámara máis importante é a dos Comúns, tendo a dos Lordes unha función puramente consultiva e espiritual e non pode rexeitar leis dos Comúns, só pode retrasar a sua aprobación.

A historia e independencia do Parlamento con respecto á Casa Real maniféstase na relación existente entre eles, pero, sobre todo, na Cerimonia de Apertura do Parlamento, escenificada polo monarca, os membros do parlamento e a Garda Real e que decorre, resumidamente, do seguinte xeito:

• 1º: os sótaos do Palacio son inspeccionados, desde 1605, para prever tentativas de atentados como o Motin da Pólvora.

• 2º: O monarca manda chamar a algún parlamentario, xeralmente do partido principal, ao Palacio de Buckingham e é retido alí para garantir que entra nun parlamento non hostil.

• 3º: O monarca desprázase desde o Palacio de Buckingham ao parlamento nunha carroza de cabalos.

• 4º: O monarca ingresa pola Entrada do Soberano, na parte inferior da Torre Victoria, e, no Salón da Toga, coloca a Toga do Estado e a Coroa Imperial.

• 5º O monarca ingresa na Cámara dos Lores, senta no trono, pide silencio e ordena ao Grand Lord Chamberlain buscar aos membros da Cámara dos Comuns.

• 6º: este vai ao encontro do Cabaleiro Uxier do Bastón Negro e ordenalle que avise aos Comúns. O portador do bastón negro pide que os gardas das portas da Cámara dos Comúns tiren os sombreiros e unha vez feito chama á porta, esta é aberta e pechada como reivindicación da Cámara dos Comúns para debater coa ausencia do monarca. O portador chama de novo co bastón e a porta élle aberta, interrompe o debate dos Comúns e despois de facer unha reverencia ante a cámara di: “ Sr./ Sra. Presidente, a Raíña manda a esta honorable Casa asistila inmediatamente na Casa dos Pares”.

• 7º: o Speaker, ou Presidente da Cámara dos Comúns, condúceos nunha fila de dous á Cámara dos Lordes.

• 8º: os Comúns instálanse na cámara dos Lordes e o monarca fai o seu descurso.

• 9º: os membros do Parlamento non poden interrumpir o monarca nen mostrar indicios de desacordo co seu descurso e cando o finaliza pide consello sobre o mesmo e os comúns retíranse á sua Cámara para debater o descurso. O monarca volve a Buckingham e o parlamentario é liberado unha vez que a carroza deixa atrás o Parlamento.

• 10º: ao descurso engádenselles as disposicións feitas polos parlamentarios e envíase a Buckingham onde é asinado polo monarca.

Existen diferentes curiosidades sobre a historia e as ceremonias:

• Morrer no interior do recinto do parlamento é ilegal. Isto foi establecido en 1812 despois do asasinato do Primeiro Ministro, Spencer Perceval, no hall da Cámara dos Comuns.

• Na primeira planta do Parlamento está prohibido comer ou beber, agás para o Ministro de Economía (Chancellor of the Exchequer) cando realiza o descurso para defender os Orzamentos Xerais presentados polo goberno. Nese momento pode consumir, só, bebidas acohólicas.

• Nos debates dos Comúns, xeralmente, existe unha grande rivalidade e os membros da cámara non poden ultrapasar unhas liñas vermellas pintadas no chan da cámara baixo pena de multa de, normalmente, 500 libras.

• Os monarcas non entran na Cámara dos Comúns desde que Carlos I entrara nela para arrestar a 5 membros e o Presidente rexeitara dicirlle onde estaban agachados.

• O tradicional silencio durante o Descurso do Monarca foi roto, en 1998, por deputados laboristas con berros de “si, si” e “escoitade, escoitade” e por membros da Cámara dos Lordes con berros de “non, non” e “vergoña” cando a raíña Isabel II manifestou a sua intención de abolir os antigos privilexios aristocráticos da nobreza. Propúxose a sua expulsión do Parlamento por varias sesións.

Através desta ligazón podes acceder a un vídeo no que se mostra o sexto paso da Cerimonia de Apertura do Parlamento: Preme aquí

UNHA HISTORIA DAS PONTES

A PREHISTORIA

O val de As Pontes formouse por sedimentación de capas cuxo principal compoñente é o vexetal (sixilarias, fieitos, etc.), ocorridos na era Terciaria, como así o demostra a clase de carbón existente. A comarca foi lugar preferido dos nosos antergos prehistóricos; verificado polos numerosos monumentos funerarios que nos deixaron. Mámoas por eles erixidas, a xeito de túmulos funerarios ou penedos tumularios, no que depositaban os restos humans e obxectos da pertenza de tales mortos. O Profesor de Belas Artes D. Federico Maciñeira, no 1930, explorou moitas das Mámoas de As Pontes e Comarca, publicando os resultados na revista "La Ilustración Artística", de Barcelona. Atopou exemplares do Neolítico final e comezos da era dos metais, o que se deduce po-los obxectos atopados: unha machada de pedra pulimentada, unha lanza, unha diadema de ouro: nas Mámoas de A Mourela. Un vaso campaniforme, machada de pedra, torques, puntas de frecha e outros obxectos nas Mámoas de Vilabella. Un dos Crómlechs principais de Galicia (así o especifica Espasa Calpe) estaba emprazado en As Pontes, na Mourela; pero as súas venerables pedras forman agora parte do chan da estrada As Pontes-Fonte das Boliqueiras, ao construíla (no último decenio do século pasado), a iñorancia levou a cometer este abominable desastre: por comodidade botaron man dos menhires que integraban o monumento megalítico.



OS CELTAS E OS ROMANOS



Os Celtas poboaron o Norte de Galicia no século VIII-V antes de Cristo, fundíndose cos indíxenas Lígures y Oestrynios, así o demostran as abundantes Mámoas e Castros existentes, así como a toponimia dos lugares, ríos e montes, todos de orixe Celta. Provintes de Circasia (chaira Moscovita), do Turquestán e das marxes do Indo; os Celtas eran, segundo o historiador Costa Clavell, inquedos de coñecer novos horizontes, o que explica a súa presencia en rexións de Europa tan afastadas unhas de outras: Galicia, Bretaña Francesa, Escocia, Irlanda, Cornualles, Gales e a Illa de Man. Era tamén notorio, como así no-lo contan escritores clásicos, que gracias a riqueza do chan galego, os Celtas comerciaban con Irlanda, Armórica (Bretaña Francesa) e cos fenicios; usando principalmente os portos de Barum (Vares) e o Artabrorun (na ría da Coruña). Vivían en poboados ou "alquerías" illadas (edificacións cónicas ao estilo dos que aínda se poden ver nos Ancares e Pedrafita), acolléndose, en caso de perigo as alturas fortificadas (Castros). Habendo vencido aos indíxenas e mesturándose con eles, sentaron o substrato da nosa raza galega. En vésperas do comezo da Idade Antiga é de mentar o acontecemento que afectou os nosos antergos (como a toda-las tribos da rexión): o ano 440 antes de Cristo, os Cartaxineses celebraron una alianza coas tribos galegas, da que saíu o compromiso de tomar parte na guerra de Viriato contra Emiliano. Morto Viriato, os galegos foron derrotados por Décimo Junio Bruto, que chamou a rexión: Galetia (País de "galos"). Unidos os galegos aos Cántabros, tentaron expulsar o exército román, pero, derrotados no monte Medulio, pasan a ser súbditos románs e fundíndose con eles, pero predominando os Celtas.

OS FEUDOS

O primeiro feudo a que se someteu o noso pobo foi a D. García Rodríguez de Valcarcel, neto de Nuño de Andrade, quen recibiu o citado feudo no 1375, mercé do rei Enrique I en pago os servicios prestados na guerra contra D. Pedro I. Cara a 1420 D. García Rodríguez perdeu este feudo e as súas fortalezas por orde de Enrique III, quen llo permutou ó Sr. Andrade en troques duns barcos que precisaba e que non tiña García Rodríguez. Aínda que era D. Fernán Pérez de Andrade familiar de García, tamén era inimigo e rival, comezando unha poderosa dinastía co nome de Conde de Andrade e de Vilalba, dominando esta terra durante un século; no 1540, como consecuencia de emparentamento e falla de sucesión, a casa de Andrade pasou a de Lemos e foi que dende entón As Pontes dependeu do Señorío de Lemos ata finais do século XVIII. O motivo po-lo que o escudo de As Pontes ten coroa debese a que os mencionados condados eran tamén vicerreis no estranxeiro. Ao esborrallarse a casa de Lemos comeza o fin do dominio feudal decadencia que se sucedeu en tres etapas: o aforamento dos vínculos, en 1838; as transaccións dos mesmos, a finais de século, e a redención dos "foros"; el 13 de xullo do 1927, a propietaria do vínculo de Castro Dª Consuelo Penabad, veciña de Castro de Rei, fixo redención percibindo por el a cantidade de 2.755,55 pesetas por cada lugar, co que se extinguiu definitivamente a dominación feudal en As Pontes.









A INDUSTRIALIZACIÓN



A época da industrialización.O xacemento de lignito está asentado nunha cubeta de orixe tectónico e hai constancia de que na Idade de Ferro recolleuse lignito, xunto dun antergo poboado situado en Portorroibo de Abaixo, segundo o demostran os restos atopados nunha foxa rechea con terra de labor: unha machada de ferro e restos de canecos de barro. De ser un pobo eminentemente agrícola e gandeiro, As Pontes sufriu a mudanza industrial cando o xeólogo alemán: Guillermo Schulz, descubriu aló po-lo 1835 o potencial que se agachaba debaixo dun delgado mantelo de terra: o lignito pardo. Aínda cando o primeiro documento ao respecto data do 1790, na "memoria" presentada a Sociedade de Amigos do País por D. José Cornide Saavedra. Cando se comeza a arrancar, no 1917 o seu consumo dirixiuse unicamente ao Arsenal do Ferrol e abandoandoa po-la carencia dun medio de transporte axeitado, xa que o sistema deas cabalerías quedaba obsoleto, e mais sobretodo ó feito de que o combustible era pobre en calorías. Chegou o progreso de mans de Suances co asentamento da "Empresa Nacional Calvo Sotelo" no 1942, construíndose unha central térmica de 2 grupos de 16 Mw., inaugurada no 1949, e que substituiría a anterga hidroeléctrica de 30 Kw., no 1949 chegaría a instalación da fábrica de abonos nitroxenados, producindo o denominado Nitramón, cuns compoñentes básicos chegaron a procesarse aquí case integramente e cunha producción que chegou as 100.000 Tm/ano. No 1953 tíñase chegado a unha extracción de 530.000 toneladas, alcanzando algunha vez que outra a unha producción mensual de 37.000 e o seu transporte facíase en vagóns metálicos de 10 Tn., de capacidade, basculantes por entrámbolos dous lados e tirados por locomotoras diesel, da marca Krupp, cun peso de 155 Tn. E 155 C.V. sobor dunha liña de ferrocarril de 1 metro e unha lonxitude de 5,3 km. Debido o pouco caudal del río Eume (3 m3 segundo) e para refrixerar as máquinas, construíuse a Presa da Ribeira, que almacena 33 millóns de metros cúbicos e que se espalla o longo de 5,5 Km., cunha altura de coroación de 50 metros, tamén se aproveita o potencial da súa auga para mover unha turbina de 6 Kw., foi inaugurado o 25 de agosto do 1963. O maior pulo chega no 1973 coa chegada de Endesa a localidade. Instala unha nova central térmica con 4 grupos de 350 Mw/h. Debido a necesidade de abastecemento desta central chega o desmantelamento da fabrica de abonos e da central de 32 Mw.


LENDAS


A Cidade de Valverde:Contaban os antergos das nosas aldeas, e tamén se falaba noutros pobos de Galicia que, en tempos houbo no Val de As Pontes unha cidade que lle chamaban Valverde; asentada nas beiras do lago Carecido, que abarcaba a maior parte deste val. Parece ser que aqueles ciudadans botáronse ao vicio e a perversión, sendo castigados por iso, afundíndose a cidade de súpeto, e afogándose todo-los veciños a excepción dunha doncela que, nadando rogou po-la súa vida a Santa Eulalia. Como esta vira que a doncela era a única persoa honrada na cidade foi escoitada e salvouse. Como agradecemento a rapaza levantou una hermida para que as xeracions futuraslle fixeran loubanzas.


O EUME:

Contaron de sempre os anciáns que cando se fixeron as cousas e chegado o tempo ós ríos, naceron tres deles na serra do Xistral. Aínda que nados o mesmo sitio foron mandados por distintas ladeiras e prometéuselles que cada ano lle sería regalada una persoa a aquel que primeiro chegase ao mar. Dándoselles categorías divinas foron chamados: Eume o da ladeira de poñente, que debería fertiliza-las terras de As Pontes; Landro o da ladeira do norte, que debería fertiliza-las carballeiras; Masma o da ladeira de raiante, que debía fertilizar, na súa chegada ao mar, as marismas. Recen nados acordaron descansar un anaco no camiño; condiciónque soamente cumpriu o Eume, quen, o comprobar a traizón dos compañeiros, colleu ímpeto por a Capela e Caaveiro conseguindo chegar antes o mar. Por iso se di que todo-los anos o Eume reclama o prometido e afoga unha persoa nel.


AS PONTES:


Un pobo distinto.Dicía D. Enrique no epílogo do seu libro: "Este es a grandes rasgos la historia de nuestro pueblo: Capital Celta, Ciudad de Valverde, Villa señorial y hasta el 1942 pueblo humilde y acogedor. Desde ese año paso a ser un pueblo "Heterogéneo" de ingenieros, técnicos, profesores, empleados, trabajadores por cuenta propia, agricultores y estudiantes. Heterogéneo también por la inmigración de las gentes de distintas mentalidades y ambientes; pero no por eso ha perdido sus virtudes hospitalarias. Por mucho que sea su desarrollo As Pontes permanece fiel a las características que le hacen amable y sonriente. Sigue siendo una tentación permanente para cuantos le conocieron una vez. En suma, tenemos el orgullo de haber nacido en un Pueblo humilde y pacífico, donde la naturaleza vistió sus mejores galas; Pueblo alegre, joven y al mismo tiempo antiguo: donde hoy predomina una sana juventud que lleva ceñida una corona de gloria, labrada de su brillante historia".


SOMBRÍOS PRESAXIOS



Aínda cando as reservas de carbón eran moi grandes, las políticas económicas de hoxe en día din que xa non é rendible producir enerxía eléctrica con este tipo de combustible, por tanto, o xacemento está abocado a un peche inmediato, aínda cando no seu seo quede lignito. El pintoresco val réndese en tributo ao progreso e logo deixará de existir quedando un enorme foxo no seu lugar. Agardamos que a industria non remate, senón que reciba novos pulos e mañá non teñamos que chorar.

LA OTRA PIRÁMIDE

Os alumnos de Historia Contemporánea de 1º de Bacharelato damos a benvida ao novo curso con esta entrada. É un poema de Eduardo Galeano, da súa obra “Espejos”, no que o título é coma un reflexo da primeira entrada que fai referencia a un poema de tema similar, Preguntas dun obreiro que le, do autor Berthold Brecht, e que aos alumnos do curso pasado lles serviu como primeira pedra, neste blog, que agora nós intentaremos continuar co mesmo empeño, deixándovos unha nova delicia poética.
Eduardo Galeano é un escritor sudamericano do oficio periodístico, estivo varios anos exiliado en Arxentina e en Cataluña, durante os últimos anos da época franquista. No 1985 puido volver a Montevideo onde reside na actualidade. Galeano sobrepasa as fronteiras que separan os xéneros literarios. Nas súas obras mestúranse a narración, o ensaio, a poesía e a crónica.

Neste caso imos amosar unha parte da súa poesía, co poema “La otra Pirámide”:

LA OTRA PIRÁMIDE

"Más de un siglo podía demorar la construcción de algunas pirámides. Miles y miles de hombres alzaban, bloque tras bloque, día tras día, la inmensa morada donde cada faraón iba a vivir su eternidad, acompañado por los tesoros de su ajuar funerario.
La sociedad egipcia, que hacía pirámides, era una pirámide.
En la base, estaba el campesino sin tierra. Durante las inundaciones del Nilo, él construía templos, levantaba diques, abría canales. Y cuando las aguas del río volvían a su cauce, trabajaba tierras ajenas.

Hace unos cuatro mil años, el escriba Dwa-Jeti lo retrató así:

El hortelano lleva el yugo.

Sus hombros se doblan bajo el yugo.

En el cuello tiene un callo purulento.

Por la mañana, riega legumbres.

Por la tarde, riega pepinos.

Al mediodía, riega palmeras.

A veces se desploma y muere.

No había monumentos funerarios para él. Desnudo había vivido, y en la muerte tenía la tierra por casa. Yacía en los caminos del desierto, acompañado por la estera donde había dormido y el vaso de barro donde había bebido.

En el puño le ponían unos granos de trigo, por si se le ocurría comer."

Este é un poema que xa comentamos na clase, fala das inxustizas ás que estiveron sometidos os exipcios e das diferenzas da base da pirámide e o cumio que, neste caso, son os faraóns. -Unha reivindicación-